Esteleto(-d'aigo)
Myosoton aquaticum
Caryophyllaceae
Autre noum : Ceraiste(d'aigo).
Noms en français : Céraiste aquatique, Malaquie.
Descripcioun :L'estelleto-d'aigo, di proun raro au nostre (subretout en pau long dóu Rose), trachis sus li limas en ribo d'aigo. Douno proun d'èr à un Stellaria emé si petalo di dos partido, pamens se n'en destrìo seguramen que i'a 5 estile e noun pas 3 à la flour (vèire li fotò). La planto èi proun peludo emé de péu glandoulous e li bratèio soun sènso pecou coume li fueio d'en aut.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 20 à 60 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Myosoton
Famiho : Caryophyllaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1,5 à 1,8 cm
Flourido : Printems
- Estieu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Jun à setèmbre
Liò : Limas
- Ribiero
Estànci : Termoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Éurosiberiano
Ref. sc. : Myosoton aquaticum (L.) Moench, 1794
(= Stellaria aquatica (L.) Scop., 1771 = Cerastium aquaticum L., 1753 )
Afatoulié
Prunus brigantina
Rosaceae
Àutri noum : Afatounié, Afatourié, Afàtou.
Nom en français : Prunier de Briançon.
Descripcioun :L'afatoulié se recounèis l'estiéu à si afàtous (abrignoun, afatoun) verd pièi jaune. Flouris au printèms emé de pichòti flour blanco d'ounte sorton de lònguis estamino. Li fueio, que sèmblon à li de l'ambricoutié vènon bèn à l'après.
Usanço :Se fai de counfituro emé lis afàtous (emé proun de sucre !), e d'òli de marmoto emé lis amandoun (meseioun). Fau aperaqui 10 000 amandoun pèr n'en faire un litre. J.-R. Fortoul, op.cit., ramento que lis afàtous èron descalagna dóu tèms di lòngui vihado. L'òli èi bon pèr la cousino e pèr sougna li macaduro e lou mau d'os. Se metié un tros de pan dins la sartan pèr leva la forto óudour de l'òli : "Lou pan surbiò lou gros dal fouort de l'óli, l'amarun". Lou darrié moulin s'arestè de vira en 1923 à Suzo (CN).
Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Prunus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Sebisso
- Prado
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Prunus brigantina Vill., 1786